Yaz sıcaklarında beslenme önerileri

Sıcakların kendini göstermeye başladığı yaz aylarında az az ve sık aralıklarla besin tüketilmesi gerektiğini ifade eden uzmanlar, bunun yanında bol su içilmesinin ve bol bol sebze – meyve tüketmekten vazgeçilmemesinin sağlık açısından faydalı olacağını belirtiyor.

Giresun Sağlık Müdürü Dr. Cengiz Cindemir, yaptığı açıklamada, dünyadaki tüm varlıklar için bir hayat kaynağı olan güneşin, yararı kadar önemli zararlarının bulunduğuna dikkat çekti.

Sıcaklığın artması ile birlikte havanın nem oranının artması vücutta ısı birikimine, bunun da ısı artışına bağlı hastalıkların gelişmesine neden olduğuna işaret eden Cindemir, “Bu arada terle su ve tuz gibi bazı maddelerin kaybı ve bunların yerine koyulamaması hastalık tablosunu ağırlaştırır. Cilt yanıkları, cilt kanserleri, katarakt, sıcak bunalımı (sıcak yorgunluğu, sıcak bitkinliği) ve sıcak çarpması güneşin ultraviyole ışınları, sıcak ve artmış nem oranı nedeniyle gelişen en önemli hastalıklardır.

Güneşe ve ultraviyole ışınlarına bağlı cilt yanıkları sık olarak görülmektedir. Beyaz tenli ve cildi ince kişilerde, esmer ve kalın ciltli kişilere göre güneşin zararları daha fazla olur. Ciddi yanıklar için mutlaka bir sağlık yardımı alınmalıdır. Bunun dışında ultraviyole ışınlarına bağlı olarak cilt kanseri ve katarakt gibi ciddi hastalıklar da gelişebilir.” diye konuştu.

Güneşten korunma

Sıcak, rutubet ve ultraviyole ışınlarının zararlı etkilerinden korunmak için güneş altında özellikle sıcağın yoğun olduğu dönemlerde (saat 11.00-16.00 arası) uzun süre kalmamasını öneren Cindemir, “Gölge yerler tercih edilmelidir. Güneş şemsiyesi gibi gölgeliklerin altında otururken de kum ve denizden yansıyan ultraviyole ışıkları önemli miktarda zarar verebileceği için dikkatli olunmalıdır. Baş, şapka ile kapatılmalı, pamuklu (sentetik karışık giysiler su kaybını engeller) beyaz veya açık renkli, ince ve hafif giysiler giyilmelidir. Gözlerin korunması için güneş gözlüğü takılmalıdır.

Vücudunuzu mümkün olduğu kadar çok örtebilen bol ve açık renkli, uzun kollu tişört, pantolon ve elbiseler tercih edilmelidir. Güneş ışınlarının yüzde 99-100’ünü engelleyebilen ultraviyole koruyuculu güneş gözlüklerini kullanın. Bu tür güneş gözlükleri katarakta ve gözde hasara neden olan zararlı ışınları azaltır. Koruyucu yağlar ve kremler güneşe çıkmadan yarım saat kadar önce sürülmeli ve her 2 saatte bir ve yüzdükten sonra tekrarlanmalıdır. Fakat bilinmelidir ki, giysilerin yararı koruyucu yağlardan çok daha fazladır.

Sıcak ve rutubetin yoğun olduğu saatlerde ağır işler ve sporlar yapılmamalı, bu gibi faaliyetler serin saatlerde gerçekleştirilmelidir. Mutlaka ihtiyacın üzerinde sıvı içilmelidir. İdrarın azalması ve koyulaşması su ihtiyacı olduğunun belirtisidir. Bu gibi ortamlarda herkesin yanında içecek su mutlaka bulunmalıdır. Alkol ve kafein idrar artışı ve sıvı kaybı yaptığı için sıcak saatlerde içilmemelidir.”

Cindemir, sözlerine şöyle devam etti:

“Yapılan araştırmalar, güneşlenme için en ideal saatlerin sabahları saat 11.00’a kadar, öğleden sonraları ise saat 16.00’dan sonra olduğunu ortaya koymaktadır. Bu saatlerin dışında ise, kesinlikle ve kesinlikle gölge yerlere çekilme ve dinlenme önerilmektedir. Bu arada, beton zeminlerin ve deniz suyunun ultraviyole ışınlarını çok iyi yansıttığını da aklınızdan çıkarmayın. Bu yüzden gölgede de yanabileceğinizi asla unutmayın! Çalışan kişiler eğer serin bir ortamda çalışıyorsa, koyu renkli giysileri tercih edebilirler. Zira koyu renkler, ultraviyole ışınlarını yansıttığı için güneşin etkilerini azaltıyor. Ama buna karşılık sıcağı absorbe ediyor. Bu yüzden de serin yerlerde çalışan kişiler, koyu renkli giysileri tercih ederek güneşe karşı daha fazla koruma sağlayabilir.”

Özel risk grupları

Cindemir, özellikle yaşlılar ile kalp ve tansiyon hastaları, çocuklar, hamileler, aşırı kilolu kişiler, kanser hastaları ile kemoterapi görenlerin güneşten korunma yöntemleri konusunda çok dikkatli olmaları gerektiğini söyledi. “Ağır efor harcamaktan kaçınmalı, kapalı ve havasız yerlerde de uzun süre kalınmamalıdır” diye konuşan Cindemir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Güneş ışınlarının etkisinin güçlü olduğu 11.00-16.00 saatleri arasında güneş ışınlarından kaçınılmalı ve bu saatlerde uzun süre güneş altında kalınmamalı. Sık sık ılık suyla duş yapılmalı. Açık renkli bol giysiler giyilmeli ve geniş kenarlı şapka takılmalıdır. Güneşlenmeden veya güneşe çıkmadan önce cilde uygun koruyucu bir güneş kremi sürülmeli. Güneşlenme sonrasında oluşabilecek güneş yanıklarında kesinlikle yoğurt ve benzeri maddeler sürülmemeli, bu durumda soğuk kompres uygulaması yapılmalı. Gözlerde ağrılı kızarıklıklar olması durumunda soğuk kompres yapılmalı ve bir hekime başvurulmalı. Sıcak çarpmalarında kişiler önce serin ve gölge bir yere alınmalı, vücudundaki sıkı giysiler çıkarılarak başı ve vücudu ıslatılmak suretiyle serinletilmelidir. Bilinç bulanıklığı olan hastalar hemen en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.”

“Daha çok sütlü ve meyveli tatlılar tüketilmelidir”

Yaz aylarında az az ve sık aralıklarla besin tüketilmesi önerisinde bulunan Cindemir, bol su içilmesi, bol sebze ve meyve tüketilmesi uyarısında bulundu. “En güçlü nemlendirici sudur” diyen Cindemir, şöyle konuştu:

“Su, cildiniz için de en etkili nemlendiricidir. Bu yüzden su içme alışkanlığı edinerek, günde en az iki litre su tüketmelisiniz. Alkollü ve asitli içeceklerden uzak durulmalı. Tatlı olarak daha çok sütlü ve meyveli tatlılar tüketilmelidir.”

Yaz dönemlerinde ince, pamuklu kumaşlar, tişörtler ve suni ipekten yapılmış ürünlerin ışığı daha fazla geçirdiğine dikkat çeken Cindemir, “Bu giysiler giyilmeden önce güneş koruyucular kullanılmalıdır. Vücudunuzu mümkün olduğu kadar çok örtebilen bol ve açık renkli, uzun kollu tişört, pantolon ve elbiseleri tercih edin. Güneş ışınlarının yüzde 99-100’ünü engelleyebilen ultroviyole koruyuculu güneş gözlüklerini kullanın. Çünkü bu tür güneş gözlükleri katarakta ve gözde hasara neden olan zararlı ışınları azaltır. Güneş gözlüğü alırken etiketini mutlaka okuyun.” dedi.

Cindemir, güneşten korunmayı sadece tatilde güneşlenirken değil, yaz ve kış aylarında da günlük alışkanlık haline getirmesini, özellikle çocuklara da öğretilmesi tavsiyesinde bulunarak, güneşten korunmanın, sağlıklı beslenme gibi tüm yaşam boyunca uygulanılacak bir kural olarak hayatın içerisine yerleştirilmesi gerektiğini sözlerin ekledi.