Sesinizi çıkarmanın yolu onu korumaktan geçiyor

Uzmanlar, hasar görmeden önce ses tellerini korumanın, ses sağlığı için en doğru yöntem olduğunu, ses sağlığının en önemli düşmanlarının başında ise sigaranın geldiğini söylüyor.

Memorial Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Burak Erdamar, sesin; gırtlağın iki yanındaki tellerin, diğer bir deyişle ‘ses telleri‘nin titreşimiyle oluştuğunu söylüyor. Gırtlak kasları, ses tellerinin uzunluk ve gerginliğini kontrol ederek titreşimi ayarlıyor. Sesin yanlış kullanımı sonucunda ses telleri hasar görebiliyor ve sonucunda da bazı rahatsızlıklar ortaya çıkıyor. Çok şiddetli bağırma ya da uzun süre fısıltı şeklinde konuşma durumunda, ses tellerinde nodül oluşabiliyor. Uzun süre sigara içmek, sigara dumanı solumak, sürekli endüstriyel dumana maruz kalmak ya da kronik bir alerji ve reflü sonucu hastalık oluşabiliyor. Ses sağlığını korumak için bazı noktalara dikkat etmeniz öneriliyor.

Sağlıklı bir ses için neler yapmalı?
Su için: Ses tellerinizin iyi bir performans sergileyebilmesi için günde en az 2 litre sıvı tüketin.
Bol oksijen alın: Düzgün bir ses için yeterli ve temiz hava alın. Bunun için çok hızlı konuşmayın ve daha sık nefes alın.
Egzersiz yapın: Sağlıklı bir ses için sağlıklı bir beden gerekiyor. Düzenli fizik egzersizleriyle hem vücut yapısını, hem de solunum işlevini geliştirebilirsiniz.

Sağlıklı ses için nelerden uzak durmalı?
Sigaradan uzak durun. Sigara, ses sağlığının bir numaralı düşmanıdır. Sigara, dudaktan başlayarak bütün ses yollarını kurutuyor ve ses kısıklığı, seste kabalaşma ve ses kalitesinde bozulmaya neden oluyor. Bu etkiler, pasif sigara içicilerinde de görülüyor.

Midenize dokunacak yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Çok acı, ekşi, aşırı baharatlı yiyecekler tüketmeyin. Portakal, greyfurt gibi turunçgilleri ölçülü tüketin.

Gece atıştırmalarından uzak durun. Yatmadan üç saat önce gıda alımını durdurun. Aksi durumda gece boyunca artmış mide asidi ses tellerinize zarar verir.

Boğaz temizleme hareketinden kaçının. Sıkça boğaz temizlemek ve öksürmek ses tellerine zarar verir. Boğaz temizleme ihtiyacı hissettiğinizde yutkunun veya biraz su için.

Stresten uzak durun. Stres kas gerginliği yaratarak, sesin zorlu kullanımına neden olur. Bu da ses tellerine hasar verir.

Yüksek sesle konuşmaktan kaçının. Bağırmak, çığlık atmak ses tellerinde kanamalara neden olarak ses kalitesinde kalıcı hasarlar yapabilir. Konuşurken aniden yüksek sese çıkmayın.

Gürültülü ortamlardan uzak durun. Gürültülü ortamlarda sesi duyurabilmek için bağırmak ya da yüksek sesle konuşmak zorunda kalırsınız. Böyle ortamlardan uzak durmaya çalışın.

Bilinçsiz ilaç kullanımından kaçının. Soğuk algınlığı ve üst solunum yolu hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar, tükürük salgısını azaltarak boğazı kurutuyor. Bu ilaçları kullanıyorsanız yanında sıvı tüketin.

Özellikle öğretmen, ses sanatçısı ya da santral operatörü olanların ses sağlıklarına özen göstermeleri gerekiyor. Konuşma sırasında veya sonrasında boğazınızda ağrı oluyorsa ve sesinizde bir değişiklik varsa vakit geçirmeden bir uzmana başvurmanız öneriliyor.