Enneagram nedir?
Enneagram, kişilik tiplerini tanımlamak ve analiz etmek için kullanılan bir kişilik sistemi modeldir.
Enneagram modeli, dokuz farklı kişilik tipini ve bu tipler arasındaki ilişkileri tanımlamak için oluşturulmuştur.
Enneagram kişilik sistemi modeli, kişinin kendisini ve başkalarını daha iyi anlamasını sağlayan bir araç olarak psikoloji, kişisel gelişim, liderlik eğitimleri ve ruhsal çalışmalar gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.
Enneagram’ın temel yapısı nasıldır?
Enneagram, Yunancada “dokuz” anlamına gelen “ennea” ve “şekil” anlamına gelen “gramma” kelimelerinden türetilmiş bir isimdir. İsminden de anlaşılacağı üzere toplamda dokuz noktadan oluşan bir sembol ile temsil edilir. Bu dokuz nokta, dokuz farklı kişilik tipini simgelemektedir ve her tipin kendine özgü özellikleri, motivasyonları ve davranış kalıpları bulunmaktadır.
Enneagram’ın sembolize ettiği dokuz kişilik tipi
Enneagram’ın isminden de yola çıkılarak sembolize edilen dokuz kişilik tipi bulunmaktadır. Bu kişilik tipleri şu şekilde sıralanabilir:
Reformcu (The Reformer)
Reformcu kişilik tipi mükemmeliyetçi, etik, sorumlu ve prensip sahibidir. Güçlü bir doğru-yanlış duygusuna sahip olan bu kişilik tipi aynı zamanda düzenli ve idealisttir de.
Yardımsever (The Helper)
Reformcu kişilik tipi adından da anlaşılacağı üzere yardımsever, empatik, sahiplenici ve sevecen bir karakterdedir. Reformcu tipler; başkalarına yardım etmekten ve ihtiyaçlarını karşılamaktan hoşlanırlar.
Başarı Odaklı (The Achiever)
Başarı odaklı kişilik tiplerinin karakteristik özellikleri; hırslı, rekabetçi, hedef odaklı ve kendine güvenen karakterde olmalarıdır. Amaçları ise sadece başarıya ulaşmak ve tanınmaktır.
Bireyselci (The Individualist)
Bireyselci kişiliğe sahip tipler; çoğunlukla sanatçı, duygusal, hassas ve benzersiz olarak tarif edilebilir. Hayatlarındaki temel felsefe ve amaç kendi kimliğini ve özgünlüğünü bulmaya çalışmak üzerinedir.
Araştırmacı (The Investigator)
Araştırmacılar; meraklı, analitik, bağımsız ve gözlemci karakterdedirler. Bilgi arayışında olan ve gizemleri çözmeyi seven kişilerdir.
Sadık (The Loyalist)
Sadık karakter tipleri ise güvenilir, sorumlu ve aynı zamanda endişelidirler. Her zaman daha güvenli ve kendilerini güvende hissedecekleri bir ortam ihtiyacı duyar, sadakati ve güvenliği ön planda tutarlar.
Maceracı (The Enthusiast)
Maceracı kişilik tipleri her zaman hayat dolu, macera peşinde, hevesli ve yenilikçi olurlar. Yeni deneyimler ve heyecanlar yaşamaktan zevk alır ve hayatları boyunca bunun arayışında olurlar.
Meydan Okuyan (The Challenger)
Meydan okuyan kişilik tipleri; güçlü, liderlik beceri ve yeteneklerine sahip, koruyucu ve doğrudan sonuç odaklıdırlar. Her zaman kontrolü ellerinde tutmak ve güç sahibi olmak isterler.
Barışçı (The Peacemaker)
Barışçı kişilikler ise hayatlarının her döneminde uyumluluk arayan, barışsever, destekleyici ve aynı zamanda da rahattırlar. Uyum ve içsel huzur aramak ve çatışmalardan kaçınmak üzerine yoğunlaşırlar.
Enneagram kişilik sistemi modelinin kullanım alanları
- Kişisel Gelişim: Enneagram kişilik sistemi modeli kişisel gelişim alanında kullanıldığında kişilerin kendilerini daha iyi tanımalarına ve potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmaktadır.
- İlişkiler: İnsan ilişkilerinde kullanılan Enneagram kişilik sistemi, başkalarının motivasyonlarını ve davranışlarını anlamayı kolaylaştırarak ilişkileri iyileştirmeyi amaçlar.
- Liderlik ve Yönetim: Enneagram; farklı kişilik tiplerinin nasıl motive edileceğini ve en iyi nasıl yönetileceğini anlamak için de kullanılmaktadır.
- Terapi ve Danışmanlık: Terapi ve danışmanlık gibi alanlarda kullanılan Enneagram, kişilik özelliklerini ve davranış kalıplarını analiz ederek bireylerin problemlerini çözmelerine yardımcı olur.
Enneagram kişilik sistemi modelinin kökenleri ve gelişimi
Enneagram’ın kökenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar bu modelin antik Yunan, Hristiyan mistisizmi, Sufizm ve çeşitli ezoterik geleneklerle bağlantılı olabileceğini öne sürmektedir.
Enneagram, 20. yüzyılda Oscar Ichazo ve Claudio Naranjo gibi kişiler tarafından modern psikolojiye uyarlanmış ve yaygınlaşmıştır.
Enneagram kişilik sistemi modeli, kişisel farkındalığı artırmak ve kişisel gelişimi desteklemek için güçlü bir araç olarak kabul edilir. Dokuz farklı kişilik tipi aracılığıyla, bireylerin kendilerini ve başkalarını daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Bu sayede daha tatmin edici ve dengeli bir yaşam sürmelerine katkıda bulunur.
