Demans nedir? Demansın belirtileri nelerdir?
Demans, beyin hücrelerinin ölmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır ve bu nedenle beyin fonksiyonlarında bozulmalara yol açar.
Demansın nedenleri
Demansın çeşitli nedenleri olabilir. Sıklıkla görülen ve çokça karşılaşılan demansın nedenleri şunlardır:
Alzheimer hastalığı
Bu en yaygın nedenidir ve beyin hücrelerinin ölmesiyle ortaya çıkan bir nörodejeneratif hastalıktır.
Vasküler demans
Bu tür demans, beyin damarlarının tıkanması veya yırtılması sonucu ortaya çıkar.
Difüzyon bağımlı olumsuz değişimler
Bu tür demans, beyin dokularında oksijen ve glikojenin azalması sonucu ortaya çıkar.
Lewy cismi demansı
Bu tür demans, beyinde bulunan Lewy cismlerinin birikmesi sonucu ortaya çıkar.
Traktöral demans
Bu tür demans, beyin hasarına yol açan kazalar veya cerrahi sonucu ortaya çıkar.
Demansın belirtileri nelerdir?
Demansın belirtileri çeşitlilik gösterir ve hastalık ilerledikçe belirtiler daha da belirgin hale gelebilir. Genel olarak, demansın belirtileri şunlar olabilir:
- Unutkanlık ve zihinsel yeteneklerin azalması
- İletişim ve dil zorlukları
- İşlevlerin yapılmasında güçlük çekme
- Kendine ve çevresine yönelik davranış değişiklikleri
- Koordinasyon ve yürüyüşte güçlük çekme
- Yön bulma ve yerleri tanıma güçlüğü
Demans nasıl teşhis edilir?
Demansın teşhisi için, doktorunuz size fiziksel muayene ve zihinsel testler yaptıracaktır. Bunun yanı sıra, beyin görüntüleme yöntemleri (örneğin, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme) de kullanılabilir.
Demansın tedavisi
Demansın tedavisi için ise, etkili bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak, demansın belirtilerinin yönetilmesine yardımcı olacak bazı ilaçlar ve destekleyici tedavi yöntemleri mevcuttur. Örneğin, unutkanlık ve zihinsel yeteneklerin azalması gibi belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilecek bazı ilaçlar mevcuttur.
Demansın belirtilerini azaltan psikososyal tedavi yöntemleri
Demansın belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilecek bazı psikososyal tedavi yöntemleri de mevcuttur, örneğin;
Egzersiz ve fiziksel aktivite
Egzersiz ve fiziksel aktivite, beyin sağlığını korumanın yanı sıra, demansın belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Zihinsel aktiviteler
Demansın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilecek bazı zihinsel aktiviteler, örneğin sudoku, kelime oyunları veya yeni bir dil öğrenmek gibi olabilir.
Sosyal etkinlikler
Sosyal etkinlikler, demansı olan kişiler için duygusal ve zihinsel sağlık açısından önemlidir ve bu nedenle demansın belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
İşbirliği
Demansı olan kişinin aile üyeleri ve diğer yakınları ile işbirliği yaparak, demansın belirtilerinin yönetilmesine yardımcı olunabilir.
Günümüzde demansın tedavisi için bilinen kesin bir “çözüm” yoktur ve belirtilerin yönetimi sürekli bir çalışma gerektirecektir. Ancak, doktorunuz ve diğer sağlık çalışanları ile birlikte, demansın belirtilerini azaltmaya yönelik bir plan oluşturarak, demansı olan kişinin yaşam kalitesini iyileştirmeye çalışabilirsiniz.
